Gebelikte İdrar Yolu Enfeksiyonu

Gebelikte idrar yolu enfeksiyonu yaşayanlar

Gebelikte idrar yolu enfeksiyonu yaşayanlar oldukça fazladır. Hamilelikte idrar yaparken yanma, özellikle sistit adı verilen mesane enfeksiyonu, hamile kadınlarda nispeten yaygın bir komplikasyondur.

Gebelikte idrar yolu enfeksiyonu sıklığını artıran mide şişkinliği nedeniyle hijyen zorluğu ile birlikte kadının vücudunda hormonsal ve fiziksel değişikliklere neden olur.

Bu yazımızda, gebelikte idrar yolu enfeksiyonu bebeğe zarar verir mi? Hamilelikte idrar yolu enfeksiyonu tehlikeli mi? Sorularına cevap verecek ve gebelikte idrarda yanma, hamilelikte idrar yaparken yanma şikayetlerinin ana nedeni olan idrar yolu enfeksiyonundan bahsedeceğiz.

İdrar yolu enfeksiyonu nedir?

Böbrekleri, mesaneyi ve / veya üretrayı etkileyen herhangi bir enfeksiyona idrar yolu enfeksiyonu diyoruz. Böbreklerdeki enfeksiyona piyelonefrit, mesane enfeksiyonuna sistit, üretra enfeksiyonu ise üretrit denir.

Gebelikte bakteriüri

İdrar yolumuz normalde sterildir, yani mikrop içermez. Bununla birlikte, bazı kişilerin idrar testinde bakteriüri adı verilen ve idrar enfeksiyonu belirtisi olmayan tespit edilebilir bakteriler olabilir. İdrar yolu enfeksiyonu semptomları olmadan idrarda bakteri bulunmasına asemptomatik bakteriüri denir. Çoğu insanda, asemptomatik bakteriürinin klinik önemi yoktur ve tedavi edilmesine gerek yoktur. Ancak hamilelik, bu kuralın dışındadır.

Hamile kadınlar, bakteriüri olduklarında idrar yolu enfeksiyonu geliştirme riski daha yüksektir. İdrar organlarının kaslarındaki hormonsal değişiklikler, idrarın geri akışını ve üreterlerin genişlemesini kolaylaştırır. Bu da bakterilerin mesaneden böbreklere ulaşma riskini artırarak piyelonefrite neden olur.

Artan piyelonefrit riskine ek olarak, gebelikte asemptomatik bakteriüri, erken doğum riski, fetal ağırlık ve artan perinatal mortalite ile ilişkilendirilmiştir.

Bu nedenle gebe olmayan kadınların aksine, gebe kadınlarda idrar yaparken yanma şikâyeti olmasa bile idrarda bakteri araştırması gerekir. Hamile kadında bakteriüri tespit edilirse, sistit veya piyelonefrit olmasa bile idrar yolunu sterilize etmek ve gebelik komplikasyonlarını önlemek için antibiyotikler kullanılması gereklidir. Zamanında tedavi edilmezse asemptomatik bakteriürisi olan gebelerin neredeyse %40’ında piyelonefrit gelişecektir.

Gebelikte sistit

Mesane enfeksiyonu olan sistit, hamile kadınların yaklaşık %1 ila 2’sinde görülür. Bakterilerin böbreklere yükselme riski gebe kadınlarda daha fazla olduğundan, gebe kadınlarda sistit, gebe olmayan kadınlarda sistite göre daha ciddi bir durum olarak kabul edilir.

Gebe kadınlarda sistit belirtileri

Hamilelikte idrar yaparken yanma olarak kendini gösteren sistit aşağıdaki belirtilerle kendini gösterebilir.

• İdrar yaparken ağrı veya yanma.
• Sık idrara çıkma ihtiyacı.
• İdrar tutmada güçlük.
• Mesane boş olsa bile idrara çıkma dürtüsü.
• Mesanede ağrı veya ağırlık hissi.
• İdrarda kan.

Gebelikte akut piyelonefrit

Piyelonefrit, tüm gebeliklerin yaklaşık %2’sinde ortaya çıkan, hamile kadınlarda en sık görülen idrar yolu enfeksiyonudur.

Sistit gibi piyelonefrit de genellikle E. coli bakterisinden kaynaklanır. Daha önce açıklandığı gibi, hamileliğin hormonsal ve fiziksel değişiklikleri, bakterilerin mesaneden böbreklere gitmesine ve enfekte olmalarına neden olur. Piyelonefrit, sistite göre çok daha şiddetli bir enfeksiyondur ve hipoperfüzyon ve solunum yetmezliği ile şiddetli sepsise neden olabilir.

Gebelikte piyelonefritin semptomları şunlardır: Ateş, titreme ve yan ağrısı. İdrar yaparken bulantı, kusma ve yanma da olabilir.

Sistitte olduğu gibi piyelonefrit tanısı da idrar kültürü ile yapılır.

Gebelikte idrar yolu enfeksiyonu tedavisi

Gebelikte idrar yolu enfeksiyonu teşhisi, doğum uzmanına ilk ziyarette veya gebeliğin 12-16. Haftaları arasında idrar kültürü ile yapılır. Doğum uzmanının üçüncü trimesterde tekrar idrar kültürü istemesi de yaygındır.

İdrar kültürü pozitif olan tüm gebeler semptomları olsun veya olmasın antibiyotiklerle tedavi edilmelidir. Gebe kadınlarda asemptomatik bakteriüri sistit olarak görülür.

Gebelikte idrar yolu enfeksiyonu için hangi ilaçlar kullanılır?

Gebelikte idrar yolu enfeksiyonu tedavisi için yaygın olarak kullanılan siprofloksasin, norfloksasin ve ofloksasin gibi kinolon sınıfı antibiyotikler gebelikte kontrendikedir. Bactrim ilk seçenek olarak kullanılmamalıdır.

Tedavinin bitiminden bir hafta sonra, bakterilerin yok olduğunu doğrulamak için idrar kültürü tekrarlanmalıdır. İdrar kültürü pozitif ise tedavi bu sefer daha uzun süre tekrarlanmalıdır.

Bakterilerin ortadan kaldırıldığı kanıtlandıktan sonra, idrar kültürü gebeliğin sonuna kadar her ay tekrarlanmalıdır.

Gebelikte ikiden fazla bakteriüri atağı geçiren hastalar, gebeliğin sonuna kadar günde bir 100 mg hap olan macrodantin ile profilaktik tedaviden fayda görebilir.

Gebelikte idrar yolu enfeksiyonu bebeğe zarar verir mi?

Gebelikte idrar yolu enfeksiyonu hem doğumda hem de fetüsün gelişiminde ortaya çıkabilecek komplikasyonlarla yakından ilişkilidir. Çünkü erken doğum ve erken kasılma riskini arttırır. İntrauterin büyümeyi yavaşlatabilir veya riski arttırır. Hamileyken idrar yolu enfeksiyonu bazı durumlarda ölü doğum vakalarıyla ilişkilendirilmektedir. Ayrıca, gebelikte idrar yolu enfeksiyonu bebeğin düşük kilolu ve anemiyle doğma riskini artırır.