Preeklampsi Belirtileri ve Risk Faktörleri
İçerik Tablosu
Preeklampsi ve eklampsi nedir?
Eklampsi ve preeklampsi belirtileri, gebeliğin ikinci yarısında, genellikle gebeliğin 20 haftasından sonra ortaya çıkabilen ciddi gebelik komplikasyonlarıdır. Bazı kadınlarda eklampsi veya preeklampsi yalnızca doğum sırasında veya bebek doğduktan sonra ortaya çıkabilir.
Bununla birlikte, preeklampsiden etkilenen gebeliklerin çoğu, tam vadeli gebelik olan 37. haftaya ulaşır. Eklampsi ve preeklampsi doğum öncesinde veya doğduktan sonra ölüm riski de dahil olmak üzere yüksek komplikasyon riskine sahiptir.
Bu yazıda preeklampsi ve eklampsi nedir, nedenleri, preeklampsi belirtileri ve tedavileri nelerdir açıklayacağız.
Preeklampsi nedir?
Preeklampsi belirtileri 20. gebelik haftasından sonra başlayan proteinüri (idrarda protein kaybı) ile ortaya çıkan bir gebelik komplikasyonudur. Bazı hastalarda preeklampsi ayrıca karaciğer, böbrek, akciğerler ve beyin gibi önemli organlara da zarar verir.
Hamilelikte ortaya çıkabilecek 4 tip hipertansiyon vardır:
- Kronik hipertansiyon, hastanın hamile kalmadan önce sahip olduğu ve hamilelik sırasında ve sonrasında da devam eden yüksek tansiyondur.
- Gebelik hipertansiyonu, hiç yüksek tansiyonu olmayan kadınlarda gebeliğin 20. haftasından sonra ortaya çıkan hipertansiyondur.
- Preeklampsi, proteinüri adı verilen idrarda protein kaybıyla ilişkili gebeliğin 20. haftasından sonra arteriyel hipertansiyonun ortaya çıkmasıdır.
- Kronik hipertansiyon üzerine eklenen preeklampsi, önceden hipertansif olan kadınlarda ortaya çıkan preeklampsidir.
Preeklampsi, hamileliğin erken döneminde plasentanın damarlarının gelişiminde, rahim içinde yerleşmesi sırasında meydana gelen problemlere bağlı olarak ortaya çıkmaktadır.
Gebelik geliştikçe ve plasenta büyüdükçe, damarlanma eksikliği, düşük kan perfüzyonuna yol açarak plasental iskemiye neden olur. Dolaşım eksikliğinden dolayı plasenta, kontrolsüz kan basıncına ve böbrek hasarına neden olan bir dizi madde üretir.
Preeklampsi için risk faktörleri
Aşağıdaki durumlarda hamilelikte preeklampsi gelişme olasılıkları daha fazla olduğu yapılan araştırma ve tıbbi verilerle ortaya konmuştur.
- 40 yaş üstü veya 18 yaş altı kadınlarda gebelik.
- Ailede preeklampsi öyküsü (babanın ailesi dahil).
- Önceki bir hamilelikte preeklampsi.
- Çoğul gebelik (ikizler, üçüzler vb.).
- Daha önce hipertansif kadınlar (kronik hipertansiyon).
- Obezite.
- Diabetes mellitus.
- Kronik böbrek hastalığı
- Gebelikler arasında uzun zaman aralığı.
- Otoimmün hastalıkları olan hamile kadınlar.
- İlk hamilelik.
Preeklampsi belirtileri
Preeklampsi belirtileri, gebeliklerin %5 ila %10’unda görülür. Vakaların %75’i hafif ve %25’i şiddetlidir. 20. haftadan doğumdan birkaç gün sonrasına kadar hamilelikte preeklampsi ortaya çıkabilir.
Gebeliğin 20. haftasından sonra ortaya çıkan hipertansiyon en sık görülen preeklampsi belirtileridir. Bununla birlikte, preeklampsiyi ve sadece gestasyonel hipertansiyonu tanısı konulabilmesi için proteinüri varlığının da olması gerekir.
Neredeyse her hamile kadında ödem (şişlik) vardır. Ancak özellikle yüzü ve elleri etkileyen hızlı ve ani bir kötüleşme preeklampsi belirtisi olabilir.
HELLP Sendromu
HELLP sendromu ciddi bir preeklampsi türüdür. Bu, hemoliz (hemoliz), yüksek karaciğer enzimleri ve düşük trombosit terimlerinin İngilizce’deki kısaltmasıdır.
Hemoliz, kırmızı kan hücrelerinin yok edilmesi ve hemolitik aneminin ortaya çıkmasına yol açması anlamına gelir.
Karaciğer enzimlerinde artış (TGP ve TGP), preeklampsi ile ilişkili bir hepatit türü olan karaciğer hasarının bir işaretidir.
HELLP sendromuna ek olarak, nörolojik değişiklikler, bulanık görme, baş ağrıları, zihinsel karışıklık ve hatta nöbetler gibi şiddetli preeklampsinin başka belirtileri de vardır.
160/110 mm Hg’nin üzerindeki kan basınçları, şiddetli karın ağrısı, günde 5 gramdan (5000 mg) fazla proteinüri, idrar hacminde önemli azalma, pulmoner ödem, şiddetli fetal büyüme geriliği preeklampsinin diğer ciddi belirti ve semptomlarıdır.
Fetusla ilgili olarak, preeklampsi riskleri arasında plasentanın erken ayrılması, zayıf intrauterin büyüme ve gelişme ile erken doğum yer alır.
Preeklampsi tedavisi
Preeklampsi tedavisi, doğum eyleminin başlatılmasıdır. Preeklampsi, fetüse zarar vermeden doğum eyleminin başlatılmasına izin veren gebelik yaşlarında her zaman ortaya çıkmaz. Öte yandan, hamileliğin tamamlanmaması anne için ciddi sonuçlar doğurabilir. Bu nedenle, doğumu başlatma veya hamileliği uzatma kararı, gebelik yaşını, preeklampsinin ciddiyetini ve anne ile fetüsün sağlık koşullarını dikkate almalıdır.
Bazı durumlarda, annenin hastaneye yatırılması, hastalığın ilerlemesinin daha yakından izlenmesi için doğumu mümkün olduğu kadar 40. gebelik haftasına kadar bekleme mümkün olabilmektedir.
Yüksek tansiyon kontrol edilmelidir. Ancak bu hastalığın seyrini veya maternal / fetal mortaliteyi engellemez. Enalapril, kaptopril ve nifedipin gibi bazı ünlü antihipertansiflerin hamilelikte kontrendike olduğunu hatırlamak önemlidir. Gebelikte kan basıncının kontrolü sadece kadın doğum uzmanı-jinekolog gözetiminde yapılmalıdır.
Eklampsi nedir?
Eklampsi, gebelik hipertansiyonu, preeklampsi ve eklampsi dahil olmak üzere gebelikteki en ciddi hipertansiyon derecesidir.
Eklampsinin gebe kadında tanısı, preeklampsi olan hamile kadında bir veya daha fazla nöbetin varlığı ile konulur.
Düşünülenin aksine, preeklampsi ve eklampsi, biri diğerinin evrimi değildir. Gerçekte eklampsi, preeklampsinin yalnızca ciddi bir belirtisidir.
Aslında, şiddetli preeklampsi olan çoğu gebe kadın preeklampsi geliştirmeyecektir ve alışılmadık olmasına rağmen, hafif preeklampsili kadınlarda eklampsi krizi gelişebilir. Bu nedenle, iki hastalık arasında doğrusal bir bağlantı yoktur.
Nöbetlerin %30 kadarı doğum sırasında veya bebek doğduktan 48 saat sonrasına kadar meydana gelir. Nöbetler genellikle ortalama 1 dakika sürer ve genellikle baş ağrısı, görsel değişiklikler veya şiddetli karın ağrısı ile başlar. Tedavi genellikle doğumdan sonra magnezyum sülfat ile yapılır.